Việc đánh thuế tài sản cho nhà có giá trị từ 700 triệu đồng, người dân lo thuế chồng thuế, các chuyên gia kinh tế thì bất ngờ, còn luật sư quan ngại đi ngược tinh thần của Hiến pháp về quyền có nhà ở. Cùng Tư vấn Việt Luật tìm hiểu cụ thể thông tin này.
Chuyên gia kinh tế bất ngờ và quan ngại cho người dân
Rất nhiều chuyên gia kinh tế tỏ thái độ khá bất ngờ với đề xuất ban hành Luật thuế tài sản của Bộ Tài chính, trong đó có mức thuế suất áp dụng cho nhà ở trên 700 triệu đồng là 0,3% – 0,4%.
Theo tính toán của các chuyên gia, một người dân có mức thu nhập khoảng 15 triệu đồng/tháng thì phải 20 năm mới có thể mua được căn nhà 700 triệu đồng. Nếu mua được căn nhà thì người dân phải đóng rất nhiều loại thuế, phí khác nhau như: lệ phí trước bạ, lệ phí thẩm định, tiền sử dụng đất, thuế phi nông nghiệp…
Thế nhưng, chưa dừng lại ở hàng chục loại thuế, phí nói trên mà “không chừng” người dân còn phải lãnh những loại thuế mới, cụ thể là Bộ Tài chính vừa đề xuất ban hành sắc thuế tài sản, trong đó mức thuế suất áp dụng cho nhà ở là 0,3%-0,4% khiến dư luận “dậy sóng”.
Bộ Tài chính lý giải 174 trong số 193 quốc gia đã triển khai hoạt động này nhiều năm. Hơn nữa, người được hưởng lợi từ việc sử dụng kết cấu hạ tầng, giao thông, phúc lợi xã hội phải có nghĩa vụ với nhà nước. Bộ sẽ lấy ý kiến đóng góp của các bộ, ngành liên quan và người dân về đề xuất này.
Người dân lo cảnh thuế chồng thuế
Trước đề xuất này, một số người dân cùng chuyên gia luật đều tỏ ý quan ngại. Anh Đào Mạnh Huy (quận Hà Đông, Hà Nội) cho biết, làm việc ở một cơ quan nhà nước với mức lương 6 triệu đồng một tháng, sau 10 năm ở Hà Nội, anh tích cóp được gần 300 triệu đồng. Tuy nhiên để mua căn chung cư 1,1 tỷ đồng ở tận khu đô thị Kiến Hưng, ở nơi xa trung tâm Hà Nội, anh phải vay 70% giá trị căn hộ của gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ của ngân hàng.
Khi nhận nhà, anh Huy mất gần 20 triệu đồng tiền lệ phí trước bạ, làm sổ đỏ, thuế thu nhập cá nhân… Nếu phải đóng thêm 0,4% tiền thuế một năm cho phần vượt 700 triệu đồng của căn nhà, anh tính sẽ mất thêm 2 triệu đồng mỗi năm.
“Thuế chồng thuế, còn biết bao khoản khác người dân lao động như chúng tôi phải lo. Có cái nhà, tôi tưởng đã yên thân khi hoàn thành các nghĩa vụ thuế trước đó
Luật sư Nguyễn Xuân Anh: ‘Quy định đi ngược tinh thần Hiến pháp’
Luật sư Nguyễn Xuân Anh (Hà Nội) cho rằng Bộ Tài chính thiếu cơ sở pháp lý khi đề xuất việc đóng thuế như trên, mặt khác khi không đủ cơ sở pháp lý thì cũng phải có cơ sở thực tiễn. “Nhưng cơ sở thực tiễn mà Bộ Tài chính chỉ căn cứ vào việc đem về nguồn thu cho nhà nước mà quên quyền lợi của người dân”, luật sư nói.
Theo ông Xuân Anh, đề xuất này nếu được thông qua sẽ làm triệt tiêu hoặc phương hại tới quyền lợi của đại đa số người dân sở hữu nhà. “Đây là quy định đi ngược lại tinh thần Hiến pháp, bởi mọi người dân đều có quyền có nơi ở”, ông nêu quan điểm.
Đánh giá việc giải thích học hỏi kinh nghiệm từ các nước, luật sư Xuân Anh cho rằng “lý giải” này chưa chặt chẽ bởi các quốc gia văn minh thường áp dụng đánh thuế từ căn nhà thứ hai trở đi.
Luật không phù hợp dễ dẫn đến trốn thuế
Luật sư Vũ Tiến Vinh (Hà Nội) cho hay dự thảo cần đánh giá tác động đến nền kinh tế, đời sống xã hội của người dân. Sẽ bao nhiêu gia đình sẽ chịu ảnh hưởng của đạo luật này? Vấn đề an sinh xã hội sẽ bị tác động thế nào nếu đạo luật được thông qua?…
Pháp luật hiện nay quy định người có thu nhập có thể phải chịu thuế thu nhập cá nhân. Khi nhận chuyển nhượng đất đai, nhà ở thì họ phải chịu lệ phí trước bạ và một số phí, lệ phí khác. Trong quá trình sử dụng, chủ tài sản phải chịu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp (nộp hàng năm). Khi chủ sở hữu chuyển nhượng cho người khác thì họ phải chịu thuế thu nhập cá nhân (nếu thuộc đối tượng và diện chịu thuế). Như vậy, chủ sở hữu tài sản chịu thuế cho toàn bộ quá trình từ khi có thu nhập, mua tài sản đến khi bán tài sản.
Ông Vinh cho rằng ở nhiều nước phát triển, luật này không phải là mới, việc áp dụng cũng khá thuận lợi, không gặp nhiều vướng mắc. Tuy nhiên, để có được điều đó thì họ đã phải bỏ ra nhiều năm để xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về tài sản của công dân và một loạt các chế định để hệ thống dữ liệu luôn được cập nhật kịp thời. Với nước ta, do nhiều nguyên nhân, nếu được thông qua thì việc thực thi không được thuận lợi như vậy.
Dù Bộ Tài chính mới chỉ nêu đề xuất, song theo ông Vinh nội dung này còn “quá nhiều vấn đề phải giải quyết, làm rõ”./.
Nguồn tổng hợp trên vnexPress
